“Бошпочтамт” ташқи иқтисодий фаолият божхона пости. Бу ерда турли мамлакатлардан юртимизда яшовчи фуқаролар номига келган ҳамда фуқароларимиз томонидан хориж давлатларига жўнатилаётган халқаро почта ва халқаро курьерлик жўнатмаларининг божхона назорати амалга оширилади.
Кўпчиликда “халқаро почта ҳамда курьерлик жўнатмалари орасида нима фарқ бор?” деган савол туғилиши табиий. Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан 2000 йил 11 февралда 896-сон билан давлат рўйхатидан ўтказилган “Халқаро почта ва курьерлик жўнатмалари устидан божхона назорати қоидалари”га кўра,
- халқаро почта жўнатмалари – бу тегишли қадоқдаги манзили кўрсатилган ёзма хат-хабарлар, посилкалар ва босма нашрлар;
- халқаро курьерлик жўнатмалари эса – жўнатилиши қисқа муддатларда қўлдан-қўлга етказиб берилган (топшириладиган) ҳолда амалга ошириладиган почта варақчалари, хатлар, бандероллар, посилкалар, босма нашрлардир.
Хориждан халқаро почта ва курьерлик жўнатмалари мамлакатимизга олиб келишда маълум бир чекловлар мавжуд.
Унга кўра, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 6 июндаги “Жисмоний шахслар томонидан божхона чегараси орқали товарларни олиб ўтишни янада тартибга солиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-3512-сонли қарорининг 1/а бандида, жисмоний шахслар номига келаётган халқаро курьерлик жўнатмалари учун бир календарь чорак мобайнида — 1000 АҚШ долларигача ҳамда халқаро почта жўнатмаларида ҳар бир жўнатма учун 100 АҚШ долларигача божхона тўловларига тортилмайдиган чегараланган нормалар белгиланган.
Шунингдек, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 19 июлдаги “Ўзбекистон Республикаси божхона ҳудудига жисмоний шахслар номига халқаро почта ва курьерлик жўнатмалари орқали келаётган товарлар назоратини таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида” ПҚ-3873-сонли қарорининг 6-бандига кўра, юридик шахслар учун бу меъёр ҳам халқаро почта, ҳам курьерлик жўнатмалари учун 100 АҚШ долларига тенг бўлган қийматни ташкил этади.
Мазкур божхона пости Тошкент шаҳрининг Сирғали туманида жойлашган. Бугунги кунда божхона постида 20 га яқин божхона ходимлари хизмат қилишади.
Божхона постининг “Халқаро почтамт” божхона пункти мавжуд. Божхона постида божхона назорати жараёнлари автоматлаштирилган шаклда амалга оширилиб, кўрик жараёнларида замонавий ренгент қурилмаларидан фойдаланилади.
Жорий йилнинг ўтган 9 ойи мобайнида божхона постида 4,2 минг тонна халқаро почта ва курьерлик жўнатмаларининг божхона назорати амалга оширилиб, 222,9 млрд. сўмлик божхона тўловлари давлат бюджетига ўтказилди.
Божхона постида бир кунда ўртача 15-18 тонна халқаро почта ва курьерлик жўнатмалари божхона назоратидан ўтказилади. Бу бир кунда 7000-7500 дона халқаро почта ва курьерлик жўнатмалари дегани.
Божхона постида ҳуқуқбузарликларга қарши кураш борасида ҳам тизимли кураш олиб борилмоқда.
Хусусан, пост ходимлари томонидан 99 та ҳолатда 274,251 млн. сўмлик товар-моддий бойликлар, шунингдек бошқарманинг тезкор таркибий тузилмалари билан ҳамкорликда 6 кг.дан ортиқ гиёҳвандлик воситалари, 614 дона таркибида психотроп моддалар мавжуд бўлган таблеткаларнинг ноқонуний кириб келишининг олди олинди.
Божхона постида халқаро почта ва халқаро курьерлик жўнатмаларининг божхона назорати ва расмийлаштируви жараёнида яратилган қулайликлар фуқароларга манзур бўлмоқда.
Пост ходимлари эса мамлакатимизда олиб борилаётган иқтисодий-ижтимоий ислоҳотларга хамоҳанг тарзда ўзларига юклатилган хизмат вазифаларини виждонан, ҳалол бажариб, куну тун мамлакатимиз равнақи йўлида ўз ҳиссаларини қўшиб келишмоқда.
Дамир Альбетков,
“Бошпочтамт” божхона пости бошлиғи
5.11.2021