Маълумки, республикамиздаги барча халқаро аэропортларда жисмоний шахслар учун божхона ҳудудига кириб келиш ва уни тарк этиш бўйича “яшил” ва “қизил” йўлаклар жорий этилган.

Бунда энг аввало, фуқаролар ва хорижий меҳмонларнинг манфаатларидан келиб чиқиб, улар учун божхона расмийлаштирувидан ўтказиш жараёнларини янада соддалаштириш ва тезлаштириш кўзланган.

Халқаро аэропортларда хизмат олиб бораётган божхона ходимларининг муомала маданияти ва божхона назорати жараёнининг сифатли тарзда амалга оширилаётганлиги тўғрисида юртимизга ташриф буюраётган хорижий сайёҳлар ҳам ижобий муносабат билдирмоқда.

Шунингдек, божхоначилар хориждан даволаниб қайтаётган оғир беморлар ва ногиронларни ҳам қисқа фурсатда божхона назоратидан ўтказиш мақсадида барча чораларни кўришмоқда.  

Тошкент халқаро аэропортида хизматни ўтаётган божхона ходимлари фаолияти тўғрисида ижтимоий тармоқларда тарқатилган видеолавҳадаги ҳолат ўрганилганида, жорий йилнинг 22 октябрь куни “Деҳли-Тошкент” рейси йўналиши бўйича парвозини якунлаган фуқаро А.Ш. қисқа фурсатда божхона назоратидан ўтиш мақсадида «яшил» йўлак орқали ҳаракатланганлиги маълум бўлди.

Аммо, йўловчининг қўл юклари ва йўл сумкалари назорат тартибида замонавий сканер қурилмалари ёрдамида божхона кўригидан ўтказилганида, божхона ходимининг оғзаки сўровида маълум қилинмаган ва йўловчи томонидан тақдим қилинган шифокор рецептида кўрсатилмаган  11 турдаги дори воситалари борлиги аниқланган. Хусусан,

Псориазга қарши “Метоксален” дори воситаси - 59 дона;

Оғриқ қолдирувчи “Диклофенак” дори воситаси - 39 қути;

Инфекцияга қарши “Клиндамицин фосфат” антибиотиги - 44 қути;

Пигментларга қарши “Пигменто” мазлари - 31 қути;

Бўй ўстирувчи “Height grow” дорилари - 48 та конвалюта;

Гепатитга қарши кучли “Энтавир” дори воситаси - 37 қути;

Пигментга қарши 17 қути “Пигменто” таблеткалари  ва турли номдаги бир нечта дорилар борлиги аниқланди.

Ушбу дориларнинг ички бозордаги нархлари ўрганилганда уларнинг умумий ўртача нархи бир неча ўн миллион сўмни ташкил этиши маълум бўлди.  

Мазкур ҳолат юзасидан фуқаро А.Ш. томонидан берилган тушунтиришда мазкур дори воситаларини у “Деҳли” халқаро аэропортидаги нотаниш аёлнинг илтимосига кўра Ўзбекистонга олиб келаётганлигини маълум қилган.

Видеомурожаатда эса, фуқаро “жигар циррози” билан оғриганлиги сабабли ушбу дори воситаларини олиб ўтганлигини маълум қилган. Ваҳоланки, юқорида санаб ўтилган дори воситаларининг аксарияти ушбу касалликни даволашга мўлжалланмаган.

Божхона кўригидан сўнг фуқаро А.Ш.га шифокор рецептида кўрсатилган барча дори воситалари ҳеч бир монеликсиз қайтарилган.

Таъкидлаш жоизки, Вазирлар Маҳкамасининг 2016 йил 8 июндаги 191-сонли қарорига мувофиқ, жисмоний шахслар яшаш ёки бўлиш мамлакати тиббиёт муассасаси томонидан берилган ҳужжат тақдим этмасдан шахсий фойдаланиш учун ҳар бири 5 ўрамдан ортиқ бўлмаган, турли номдаги 10 тагача дори воситаларини олиб киришлари мумкин.

Агарда дори воситаларини ушбу миқдордан ортиқ олиб кириш ва олиб чиқиш зарурияти туғилса, жисмоний шахслар божхона органларига бўлиш ёки яшаш мамлакатининг тиббиёт муассасасидан унинг шахсий фойдаланиши учун мўлжалланган дори воситасининг номини, унинг доривор шаклини ва даволаш курсига тавсия қилинган миқдорини кўрсатган ҳолда муайян жисмоний шахсга берилган ҳужжатни тақдим этадилар.

Ўз навбатида, Давлат божхона қўмитаси фуқаролардан божхона қонунчилиги талабларига тўлиқ риоя қилишларини сўраб қолади ва уларнинг қонуний ҳуқуқ-манфаатларини ҳимоя қилиш бўйича яқиндан ҳамкорликка тайёр эканлигини маълум қилади.